کنترل کیفیت فیزیکوشیمیایی فرآورده های ساخته شده از گیاه سنا موجود در بازار دارویی ایران

مقدمه و هدف: مصرف گیاهان دارویی و داروهای گیاهی در جوامع بشری با استقبال فزاینده ای روبرو شده است. در بین این فرآورده ها، گیاه سنا و داروهای ساخته شده از آن نیز مورد توجه هستند. از آنجا که کنترل کیفیت داروها، از جمله داروهای گیاهی یک ضرورت است، پژوهش حاضر در مورد داروهای گیاهی ساخته شده از گیاه سنا موجود در بازار دارویی ایران انجام شد. روش تحقیق: نمونه های این داروها (4 نوع قرص، یک کپسول و یک شربت) در سال 1381 از بازار دارویی کشور خریداری شد و آزمون های مختلف شناسایی، تعیین مقدار ماده موثر، زمان باز شدن، سنجش فرسایش، سختی، یکنواختی شکل دارویی، تعیین ph و سایر آزمون های ضروری در مورد آنها انجام و با دونمونه خارجی قرص و شربت مقایسه شد. نتایج حاصل از این بررسی براساس معیار فارماکوپه های آمریکا و بریتانیا و سایر منابع معتبر ارزیابی گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که همه نمونه های قرص از نظر یکنواختی شکل دارویی، سه نمونه از قرص ها از نظر زمان بازشدن و فرسایش، نمونه های شربت و کپسول از نظر میزان ماده موثر و نمونه کپسول از نظر یکنواختی وزن، خارج از معیارهای فارماکوپه ای قرار داشته ولی در مورد سایر آزمون ها همگی مطابق فارماکوپه بودند. نتیجه گیری: دقت بیشتر در ساخت و کنترل داروهای گیاهی و انجام آزمون های مشابه برای عرضه و مصرف بهتر و مناسب تر داروهای گیاهی پیشنهاد می شود.